<h1>षष्ठी ते दशमी श्राद्ध २०२५: तिथीनुसार विधी, तर्पण वेळा आणि धार्मिक कथा</h1>

पितृपक्ष श्राद्ध २०२५: श्रद्धेचा भाव आणि पारंपरिक तर्पण विधी

१. षष्ठी श्राद्ध – १२ सप्टेंबर २०२५ (शुक्रवार)

• कुतुप काल: ११:४८ – १२:३८
• रोहिणी काल: १२:३८ – ०१:२८
• अपराह्न काल: ०१:२८ – ०३:५८

षष्ठीला मातृपक्षातील पितरांसाठी तर्पण केले जाते. या दिवशी विशेष नैवेद्य आणि गंध-पुष्प अर्पण करतात. कथा सांगते की एका पुत्राने आपल्या आईसाठी श्राद्ध करून तिच्या आत्म्याला शांती दिली आणि त्याला आयुष्यात यश मिळाले.

२. सप्तमी श्राद्ध – १३ सप्टेंबर २०२५ (शनिवार)

• कुतुप काल: ११:४७ – १२:३७
• रोहिणी काल: १२:३७ – ०१:२७
• अपराह्न काल: ०१:२७ – ०३:५७

सप्तमीला पितरांना तिलांजली अर्पण करून त्यांच्या कृपेसाठी प्रार्थना केली जाते. एका ब्राह्मणाने सप्तमीला श्राद्ध करून आपल्या वंशाला दीर्घायुष्याचा आशीर्वाद मिळवला.

३. अष्टमी श्राद्ध – १४ सप्टेंबर २०२५ (रविवार)

• कुतुप काल: ११:४६ – १२:३६
• रोहिणी काल: १२:३६ – ०१:२६
• अपराह्न काल: ०१:२६ – ०३:५६

अष्टमीला विशेषतः स्त्रियांच्या आत्म्यासाठी श्राद्ध केले जाते. या दिवशी गंगाजळात तर्पण केल्यास पितरांना मुक्ती मिळते असे मानले जाते. कथा सांगते की एका विधवा स्त्रीने अष्टमीला श्राद्ध करून आपल्या पतीस स्वर्गप्राप्ती मिळवून दिली.

४. नवमी श्राद्ध – १५ सप्टेंबर २०२५ (सोमवार)

• कुतुप काल: ११:४५ – १२:३५
• रोहिणी काल: १२:३५ – ०१:२५
• अपराह्न काल: ०१:२५ – ०३:५५

नवमीला “अविधवा नवमी” म्हणून सौभाग्यवती स्त्रीसाठी श्राद्ध विधी केला जातो—म्हणजे ज्या स्त्रीचा मृत्यू तिचा पती हयात असताना झाला होता. या दिवशी गंगाजळात तर्पण, पिंडदान, आणि ब्राह्मण भोजन केल्यास तिच्या आत्म्याला शांती मिळते. दंतकथेनुसार एका पुत्राने आपल्या आईसाठी नवमीला श्राद्ध करून तिच्या अपूर्ण इच्छांना शांती दिली आणि कुलदेवीचा आशीर्वाद प्राप्त केला.

५. दशमी श्राद्ध – १६ सप्टेंबर २०५५ (मंगळवार)

• कुतुप काल: ११:४४ – १२:३४
• रोहिणी काल: १२:३४ – ०१:२४
• अपराह्न काल: ०१:२४ – ०३:५४

दशमीला पितरांना पिंड अर्पण करून त्यांच्या आशीर्वादासाठी प्रार्थना केली जाते. या दिवशी ब्राह्मण भोजन आणि वस्त्रदान केल्यास वंशवृद्धी होते असे मानले जाते. कथा सांगते की एका राजाने दशमीला श्राद्ध करून आपल्या राज्यात सुख-समृद्धी प्राप्त केली.

श्राद्ध म्हणजे श्रद्धेचा भाव

षष्ठी ते दशमी दरम्यान केलेले श्राद्ध हे केवळ विधी नव्हे, तर आपल्या पितरांप्रती कृतज्ञतेचा भाव आहे. या काळात केलेले तर्पण, पिंडदान आणि ब्राह्मण सेवा हे आत्म्याच्या शांतीसाठी अत्यंत फलदायी मानले जाते.

श्राद्ध तिथींच्या यात्री प्रवासात षष्ठी ते दशमी हा महत्त्वाचा कालखंड असतो. मात्र त्यानंतर येणारी एकादशी ते अमावस्या श्राद्ध तिथी हे पितृंप्रति श्रद्धाळूंमार्फत करण्यात येणाऱ्या विधींचा एक परिपूर्ण आणि फलदायी भाग आहे. या दिवसांत पितरांना तर्पण, पिण्डदान आणि इतर धार्मिक विधी सुस्पष्टपणे पार पाडले जातात.

✍️ लेखिका - निता बोराडे

"पितृपक्ष आणि धार्मिक परंपरांवर आधारित भावपूर्ण लेखन"